ความงามของเพชรนั้น การเจียระไนเป็นสิ่งสำคัญที่สุด การเจียระไนเป็นปัจจัยเดียวที่มนุษย์สามารถควบคุมได้ การเจียระไนไม่เพียงแต่มีความหมายถึงรูปทรงของเพชรเท่านั้น แต่ยังมีความหมายถึง ความลึกของเพชร หน้าเพชร ความเงางามของเพชร และความสมมาตรของเพชร การเจียระไนที่ดีของเพชรทรงกลมนั้นขึ้นอยู่กับขนาดทางกายภาพที่เรียกว่า สัดส่วนของเพชร สัดส่วนของเพชรจะเป็นตัวกำหนดว่าเพชรจะส่องประกายหรือสะท้อนแสงได้ดีเพียงใด
เพชรที่มีการเจียไรนัยที่ดีนั้นจะปรากฎความสุกใสมากดั่งไฟ ในขณะที่เพชรที่มีการเจียระไนที่ไม่ดีนั้นจะไม่มีประกายสดใส ไม่มีชีวิตชีวา โดยไม่คำนึงถึงสีของเพชรและความใสของเพชร
เพชรที่มีการเจียระไนที่ดีไม่เพียงแต่ปรากฎความสุกใส แต่ยังปรากฎขนาดใหญ่กว่าน้ำหนักจริงของเพชร การเจียระไนแบบดีเลิศ (Ideal Cut) จะมีความสุกใสมากพอๆกับขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของหน้าเพชรเมื่อเทียบกับความลึกของเพชร ความสะอาด เพชร เกือบทั้งหมดมีลักษณะทางธรรมชาติที่เรียกว่าตำหนิ ตำหนิเกิดจากการตกผลึกของเพชร เช่นจุดด่างที่เกิดขึ้นจากแร่ธาตุ หรือรอยร้าวที่เกิดในขณะที่เพชรก่อตัวขึ้น สิ่งเจือปนเหล่านี้มีลักษณะเป็นผลึกเล็กๆ เป็นจุดสีเข้ม หรือมีรูปร่างคล้ายเมฆหมอก หรือคล้ายขนนก แต่เพชรที่สวยงามนั้นไม่จำเป็นจะต้องปราศจากตำหนิเสมอไป ตำหนินั้นบางครั้งต้องส่องด้วยกล้องจุลทรรศน์เพราะไม่สามารถเห็นได้ด้วยตาเปล่า ค่าความใสสะอาดของเพชรจะบ่งบอกถึงความสะอาดหรือตำหนิของเพชรภายใต้การตรวจสอบอย่างละเอียด